Shakira Vandaag wil ik het hebben over stigmatisering in de jeugdzorg/jeugdhulp/hulpverlening, plak er een sticker op, je snapt wat ik bedoel 
. Een stigma is, simpel gezegd, een chiquer woord voor: vooroordeel en stigmatisering is dus een geheel aan vooroordelen hebben over iets.
Stukje achtergrond
Zoals eerder gezegd werk ik in het ziekenhuis. Wat ik nog niet had verteld is dat ik werk op een MPU (Medische Psychiatrische Unit), deze afdeling behandeld mensen die lichamelijk ziek zijn en tegelijkertijd psychiatrisch belast zijn. Op dit moment ben ik mijn specialistische opleiding tot Vervolgopleiding Verpleegkundige Ziekenhuispsychiatrie aan het afronden. Ik heb voor deze specialisatie gekozen omdat ik na mijn hbo-v vond dat ik verdieping miste in deze patiëntencategorie. Tijdens de opleiding heb ik namelijk nooit wat geleerd over een MPU of wat voor soort zorg daar geboden wordt. Ik zocht met name uitbreiding van mijn expertise in de wisselwerking tussen mentaal en fysiek functioneren.
Stigmaatje hier, stigmaatje daar
Nou worden er soms patiënten opgenomen die zelf ook een geschiedenis met jeugdzorg hebben. Helaas staan deze patiënten dus aan de andere kant van ‘de lijn’. Dat is voor mij confronterend en ik denk dan altijd ‘hoezo ben ik dan hier en diegene daar?’. Wat dan ook gelijk opvalt zijn de vooroordelen die anderen hebben over de jeugdzorg. Ik weet dat ze er zijn, ik heb er mee geleefd, misschien leef jij er nog mee. Het is nooit een geheim geweest wat mijn verleden is, ik schreeuw het niet van de daken, maar ik ben er altijd open over als ernaar gevraagd wordt. Op het moment dat ik het gesprek aanga over deze vooroordelen en kort uitleg hoe mijn versie is, merk je dat men raar opkijkt. Je krijgt dan toch ‘hè? huh jij?! haha grapje zeker?’ en het laat mij altijd grimassen 
. Want voor een ultra gestigmatiseerd beroep en patiënten categorie (hallohoooo psychiatrie?!), is er helaas nog zoveel werk te doen aan onze vooroordelen. We hebben ze allemaal, maar ik hoop dat dit stuk je weer bewuster maakt. Wat jouw rol hierin is als hulpverlener, cliënt, organisatie en niet te missen: als mens.
7 reacties
Heel mooi geschreven. Ik merk zelf ook hoeveel vooroordelen er zijn over jongeren in de jeugdzorg, zo jammer maar deze blogs maken ons hiervan bewust… hopelijk kunnen we het stap voor stap veranderen😉
Dat hoop ik ook!
Hai Shakira!
Ik ben ook een student die je een vraag wilt stellen en ik ben hier nogal laat mee, maar echter niet minder geïnteresseerd! Ik ga direct met de deur in huis vallen en je authenticiteit ‘empoweren’. Je gedachtegang komt opmerkelijk over, ik wil ik die dan ook eventjes aanmoedigen. Vooral je concept van positieve aandacht (die ik in één van je reacties las) verdient naar mijn gevoel meer aandacht. Dus bij deze: zou je enkele factoren kunnen opnoemen die je positief vond in het kader van de jeugdzorg? Wat voelde voor jou bekrachtigend? Wat zou jij aanmoedigen bij hulpverleners?
Hi Jacoba,
De grootste positieve factor zijn vooral bepaalde begeleiders geweest en mijn voogd. Wat zij deden was vooral eerlijk zijn en ‘gewoon’ met mij praten als daar de ruimte voor was. Er waren wel momenten dat ze strenger moesten zijn, maar ik heb niet vaak meegemaakt dat ik ze onredelijk vond. Als er dan onenigheid was kon ik het er later altijd met ze over hebben en met de een heb je een beter klik dan de ander. Instellingen waren voor mij altijd een veilige haven, ik voelde mij juist daar meer thuis dan waar ik toen woonde. Het voelde voor mij ook als een enorme opluchting toen mijn voogd echt naar mij luisterde en mijn wens om niet meer in pleeggezinnen te wonen, accepteerde en naar een geschiktere plek voor mij ging zoeken.
Mooi stuk Shakira, goed dat je dit aankaart.
Beste Shakira,
Zoals je schrijft zijn vooroordelen of stigmatisatie op heel veel vlakken niet weg te denken uit onze samenleving. Ik vind het heel sterk van jou dat je met anderen hierover in gesprek gaat en je daarnaast jouw eigen versie deelt.
Als toekomstig orthopedagoog vraag ik me hierbij af of jouw kijk rond stigmatisering is veranderd nu je aan de andere kant van ‘de lijn’ staat?
Een andere vraag die ik me stel is of je ondersteuning, begrip gemist hebt toen je met vooroordelen in de jeugdzorg te maken kreeg? Hoe zouden volgens jou hulpverleners en organisaties hier bewuster met kunnen omgaan?
Veel succes met de afronding van jouw specialisatie!
Justine (student)
Hi Justine,
Mijn kijk op stigmatisering is zeker veranderd, maar ook ik maak daar fouten in. Soms uit zich dat ook in dat ik bijvoorbeeld autoritaire mensen niet vertrouw/mega irritant vind, puur omdat ik dat ‘gewend’ ben uit mijn verleden. Anderzijds ben ik mij ook bewust van het feit dat er echt veel (ex)jeugdzorg jongeren langdurig maatschappij ontwrichtend zijn. Er zijn gewoon heel veel probleemjongeren onder jeugdzorg jongeren, maar er zijn er ook veel die dat niet zijn. Daar is in mijn ervaring veel te weinig aandacht voor. Hulpverlener en organisaties mogen daar meer aandacht aan geven, die continue negatieve aandacht is echt anno 1990.
Ik heb niet echt ondersteuning of begrip gemist, omdat ik dat niet verwacht. Zelf vind ik hier niet zoveel van, ik weet dat ik daar niet op hoef te rekenen. Dat maakt mij nu niet meer zoveel uit, maar ik hoop wel dat het wat teweeg brengt bij de mensen die de stigma’s hebben en ook uiten. Dat dit in hunzelf veranderd en ze het daardoor ook bij anderen kunnen veranderen.